چهارشنبه سوری؛ مشت محکم مردم بر دهان یاوه گویان حاکم (عکس ها و فیلم ها)

منتشرشده در مارس 19, 2014 | بیان دیدگاه | ویرایش

چهارشنبه سوری؛ مشت محکم مردم بر دهان یاوه گویان حاکم
سایت خبری راه کارگر « جوادی آملی مراسم چهارشنبه سوری را «یک سنت پوچ و سیئه» دانسته بود. سردار رادان به مردم هشدار داده بود که از خطوط قرمز عبور نکنند. بسیاری دیگر از مقامات حکومتی و روحانیون حاکم ، تلاش کرده و تلاش می کنند تا جشن های نوروزی مردم را ممنوع یا محکوم کنند. اما، مردم ما، در تمامی این سی و پنج سال، جانانه بر دهان یاوه گویان حاکم کوبیده اند. مراسم چهارشنبه سوری ۱۳۹۲  در تهران و شهرستان ها، آنچنان گسترده و با شکوه بود که نشان می داد مردم و بویژه جوانان پرشور کشور می خواهند به یاوه گویان حاکم بگویند که خفه بشین تاریک اندیشان متحجر. مردمان این خطه از جهان، چه در ایران و افغانستان، چه در آذربایجان و ترکیه و عراق و چه در تاجیکستان و ازبکستان، این جشن های بهاری، جشن های نوروزی را به کوری چشم شما از گوربرآمده گان با شور و شوق بیشتری جشن می گیرند. و در ایران این شور و شوق، علیرغم تمامی فشارهای زندگی، با شکوه بیشتری همراه خواهد بود. شما از گوربرآمدگان تاریخ، باید آرزوی خود برای تعطیل و یا کم رنگ کردن جشن های نوروزی را به گور ببرید. راه دیگری ندارید.
گرداوری و تنظیم : ارژنگ بامشاد
عکس های چهارشنبه سوری
فیلم های جشن های چهارشنبه سوری در ایران 
گزارش تصويري: جشن چهارشنبه سوري در تهران
جشن «چهارشنبه‌سوري» در تهران
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

نظر آیت‌الله جوادی‌ آملی درباره چهارشنبه سوری
ایشان با بیان این که باید احترام ایام فاطمیه حفظ شود، افزودند: چهارشنبه سوری سنت بسیار تلخی است و علمای بزرگی همچون آخوند خراسانی(ره)، آیت الله العظمی بروجردی(ره) و امام خمینی(ره) بر حرمت هرگونه آتش بازی و ترقه انداختن تاکید کرده اند.
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۳۹۲ -
چهارشنبه سوری حرکتی بر خلاف عقل و شرع است و اگر افراد در آتش بازی و ترقه بازی چهارشنبه سوری، جایی را بسوزانند، ضامن هستند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حضرت آیت الله جوادی آملی، پیش از ظهر امروز در پایان درس تفسیر قرآن خود، در مسجد اعظم، مراسم چهارشنبه سوری را یک سنت پوچ و سیئه دانسته و تاکید کردند: چهارشنبه سوری یک سنت سیئه ای است که متاسفانه بنیان گذاشته اند .
ایشان با بیان این که باید احترام ایام فاطمیه حفظ شود، افزودند: چهارشنبه سوری سنت بسیار تلخی است و علمای بزرگی همچون آخوند خراسانی(ره)، آیت الله العظمی بروجردی(ره) و امام خمینی(ره) بر حرمت هرگونه آتش بازی و ترقه انداختن تاکید کرده اند.
معظم له با تاکید بر این که ترقه بازی، اتلاف مال بوده و حرام است، تصریح کردند: این حرکت بر خلاف عقل و شرع است و اگر افراد در آتش بازی چهارشنبه سوری، جای را بسوزانند، ضامن هستند، چون آسیب رسانی به دیگران سنت پلید و زشتی است
این مفسر قرآن کریم با اشاره به لزوم تبیین حقایق معارف اسلامی، تصریح کردند: علما و روحانیون باید جامعه به ویژه دانش آموزان را با آسیب های حرکاتی چون چهارشنبه سوری و آتش بازی آشنا کنند.
حضرت آیت الله جوادی آملی در پایان یادآور شدند: باید این گونه سنت های سیئه و خلاف عقل و شرع را از چهره جامعه اسلامی دور کرد.
*********************************************************
توهین‌های آیت‌الله ها به جشن‌های ملی‌ ایرانیان
آیت الله محمد علی موحدی کرمانی جمعه ۱۶ اسفند ۱۳۹۲گفت: مراسم زشت چهارشنبه سوری را نیز در پیش داریم و مردم بچه ها را درباره آتش افروزی و ترقه بازی نصیحت کنند
آیت‌الله جوادی‌آملی نیز گفت: چهارشنبه سوری حرکتی بر خلاف عقل و شرع است
و سالها پیش آیت‌الله مرتضی مطهری «پارهٔ تن اسلام و حاصل عمر امام»، عضو هیئت موتلفه اسلامی و از نظریه‌پردازان نظام جمهوری اسلامی ایران در مورد چهارشنبه سوری و نوروز گفته بود:
» چهارشنبه آخر سال می شود بسیاری از خانواده ها، که باید بگویم، خانواده های احمق ها، بسیاری از خانواده های احمق ها دِ یا الله آتشی روشن میکنند، هیزمی روشن میکنند، بعد آدمهای سر و برو گنده ، با آن هیکل های نمی دانم چنین و چنین ، از روی آتش می پرند. ای آتش زردی من از تو سرخی تو از من.آه این چقدر حماقت است .خوب چرا چنین می کنید ؟!
شما می بینید یک کار احمقانه است، دلیل خریت پدران شما است روشونو بپوشید. چرا دو مرتبه این سند حماقت را سال به سال تجدید می کنید.این فقط یک سند حماقت است،که هی کوشش می کنید که این سند حماقت را همیشه زنده اش نگاه دارید.مائیم که چنین پدران احمق داشتیم «
مرتضی مطهری در سخرانی دیگری از نحسی اول و دوم فرودین و نوروز سخن می گوید آن را خرافی و ضد اسلام می داند.
**********************************************************
یک کاربر فیسبوک ـ همه جای کشور همین روند بود..وقتی جلوی شادیهای مردم در طول سال به عناوین مختلف بخصوص فشار افراد مذهبی در راس امور گرفته شود نیروی تخلیه انرژی مردم در چنین شبی فوران میکند نتیجه میشود این!..بر خلاف بیشتر کشورهای اروپایی که 37 جشن عمومی و شادی دارند در تقویم ایران 126 روز عزای عمومی (در برابر اندک جشنی که سخنیتی با تاریخ ایرانی ندارد)به مناسبتهای مختلف گنجانده شده که همین امر باعث ان است ملت در چنین شبی خود را از تمامی فشار درونی به هر شکلی ازاد سازد. وقتی تنگنا برای جشنها ایجاد میشه وشمشیر ازرو بسته میشه ,ایرانیها درطول تاریخ بابرق خنجرشون همه شمشیرها را شکستند .
******************************************************
یک کاربر فیسبوک ـ تصور كن ايران آزادي بود…شبهاي يلدا و چهارشنبه سوري كنسرت خيابوني داشتيم اندي، شهرام شهپره و خيلي از خواننده هاي ٦و ٨ تي بعد هم بجاي اينهمه ترقه هاي كر كننده يه آتش بازي حرفه اي مثلا بام تهران يا وسط ميدون تجريش يا ونك . ملاهاٌ هم ميچپيدن تو قم پي رساله نوشتن واي چه خوشي ميگذشتاما…
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در شهر من مردم رو با باتوم متفرق کردن … یگان ویژه تمام شهرو گرفته بود…چیزی که بیشتر از همه مردم رو میترسوند لباس شخصی هایی بودن که قاطی مردم و به شکل همونا میچرخیدن و هر چند دقیقه یکبار یکی رو با چک و لگد روانه ماشین گشت میکردن.یه عده لباس شخصی هم داشتن فیلم میگرفتن.فکر میکنم داشتن یه مانوور مبارزه با شورشهای خیابانی رو اجرا میکردن.نا امید شدم از رهایی لعنت بر اونهایی که دو دستی آزادی مردم رو تحویل این جماعت دادن.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آقای رادان گفته بود چهار شنبه سوری از خط قرمز نباید عبور شود، حالا اون وسطها کی‌ می‌خواد خط قرمز مشخص کنه……..
من نميگم ترقه عاليه ، اما اين سنت بوده و بايد بمونه
اخوند چه ميفهمه أتيش يا سنت چيه
اينا از سنت فقط صيغه كردن را بلدن ! به حرف يه سري بي سواد گوش ندين !
پسندیدم • پاسخ • 4 •
********************************************************
‏میرا قربانی فر
یعنی الان من دیگه از دیدن تانک و نَفربَر و خمپاره انداز هم در خیابان تعجب نمی کنم ، از بس شرایط شبیه جنگ خیابانی شده و برای صرفه جویی در زمان هم البته از همین چهارشنبه سوری ها می شود به عنوان مانور جنگی استفاده کرد. خوب شد کاترین اشتون زمان حضورش در ایران مصادف با روز چهارشنبه سوری نبود وگرنه تا کل درهای نیروگاههای هسته ایی ایران رو نمی بست بی خیال نمی شد بعد از دیدن این جوانان غیور که با ترقه و فشفشه شهر رو می فرستن رو هوا وای به اون روز که دستشون به اتم و انرژی هسته ایی برسه که دیگه باید فاتحه کره زمین رو خوند .
**************************************
مریم سادات یحیوی
چهارشنبه سوری در بند زنان اوین(سال گذشته) از زبان ژیلا بنی یعقوب عزیز:
…………………………………………………………………….
از همان صبح سه شنبه بچه ها در تدارک برگزاری چهارشنبه سوری بودند. هر چند از چند روز قبل یکسری هماهنگی هایی با مسئولان بند انجام شده بود تا در شب چهارشنبه سوری مشکلی بیش نیاید. با تمام اینها سه شنبه عصر گفتند که بنا به دستور مسئولان زندان هواخوری بند به هنگام شب بسته خواهد شد و ما نمی توانیم برنامه چهارشنبه سوری را داشته باشیم. از ما اصرار و ازآنها مخالفت. هر چه بود اصرارها بالاخره نتیجه داد و قرار شد هواخوری بند یکی دوساعتی پس از تاریکی باز باشد.
تعدادی از دوستان از چند روز پیش و به تدریج مقداری از چوب های اضافی در کارگاه معرق سازی را جمع کرده و کناری گذاشته بودند تا با آتش زدن آن، سنت دیرینه پریدن از روی آتش را در زندان زنده نگه دارند . ساعتی قبل از شروع مراسم ، فهمیدیم که چوبها ناپدید شده است. ما ناراحت از این اتفاق با احتمال اینکه این کار را ماموران زندان انجام داده اند چاره ای ندیدیم جز اینکه به جای چوب از کاغذ استفاده کنیم .
ساعت از شش عصر گذشته بود که به هواخوری رفتیم. هوا تاریک و کمی سرد بود. اما آتش کاغذ هایی که می سوختند گرمای خودش را به ما می بخشید. شادی زنان زندانی موقع پریدن از آتش چقدر مرا به شوق آورده بود. با اینکه خیلی به دود آلرژی دارم، اما نتوانستم با آن همه شور و شوق دوستانم همراهی نکنم. من هم همراه آنها شدم :”زردی من از تو، سرخی تو از من.”
قسمت غافلگیر کننده شب چهارشنبه سوری ورود حاجی فیروز به بند زنان بود. حاجی فیروز کجا و بند زنان کجا؟ وقتی از هوا خوری به بند برمی گشتیم، مریم اکبری منفرد که بلوز و دامن بلند قرمز رنگی پوشیده بود و صورتش را کاملا سیاه کرده بود با یک سینی در دست وارد بند شد و با ترانه های حاجی فیروزی اش همه را به خنده انداخت…
و حالا من به دوستانم در اوین فکر می کنم که به احتمال زیاد الان در حال برگزاری مراسم چهارشنبه سوری در آنجا هستند.پارسال همین موقع من آنجا بودم.چقدر دلتنگشان هستم…

************************************
اخبار چهارشنبه سوری
روزنه ـ امسال نیز چهارشنبه سوری به صحنه اعتراض مردم و خصوصا جوانان با رژیم اسلامی تبدیل شده است. صدای فشفشه و نارنجک و ترقه همه جا بلند است. خصوصا در محلات جوانان به جشن و پایکوبی مشغولند و دختر و پسر با شکستن دیوار
اپارتاید جنسی این رور را به روشن جشن و اعتراض خود تبدیل کرده اند. گوشه هایی از خبرها را در زیر می بینید.
فاز دوم شهرک اکباتان. بشدت شلوغ است و صدا نارنجک دستی و ترقی بلند است. در خیابان ایران زمین شهرک غرب دقایقی پیش به دلیل پرتاب نارنجک های پی درپی دستی و ترقه ازدحام جمعیت بود و جوانان با مامورین رژیم درگیر شدند.
در قیطریه و چیزرجوانان با مامورین رژیم درگیرند. و خبر از پرتاب گاز اشک آور میدهند.
ساعت ٥ عصر امروز اطراق ساختمان آلومنیوم زیر پل ری فضای جشن چهارشنبه سوری بود و جوانان نارنجک های مهیبی پرتاب میکردند.
نیروی انتظامی همه جا سعی دارد جوانان را متفرق کند. ولی نمیتواند.
در مسیر میدان آزادی درگیری با مامورین رژیم اسلات و در محلات مامورین انتظامی رژیم پخش هستند. و جوانان هم همچنان مشغول جشن چهارشنبه سوری و پریدن از آتش هستند. دختر و پسر بیرون هستند.
همچنین ونک شلوغ است و درگیری است.
در خیابان مولوی صدای مهیب نارنجک و ترقه بلند است.
در نارمک ، تهران پارس، میر داماد صدای نارنجک بلند است. در محلات صدای موزیک بلند است.
در مجیدیه و نظام آباد و آریاضهر درگیری با مامورین رژیم است. خصوصا آریاشهر و نظام آباد خیلی شلوغ است.
در منطقه ده تهران صدای انفجار شدید نارنجک است و جشن چهارشنبه سوری به راه است.
در خیابان آذربایجان و سلسبیل از هر سال شلوغ تر است. از ساعت ٤ عصر بساط فروشی ها جمع کردند و مغازه ها بستند. جنگ و گریز جوانان است و رقص و شادی و موزیک
—————-
در کرمانشاه مثل هر سال بساط چهارشنبه سوری به پا است. خصوصا در خیابان نوبهار که همیشه مرکز اعتراضات جوانان و مردم بوده است.
——
در شاهین شهر اصفهان جوانان و مردم مشغول جشن چهارشنبه سوری هستند.
*****************************************************
کهنسال‌ترین آیین ملی در جهان
نوشیروان کیهانی‌زاده . مورخ
شرق ـ چهارشنبه ۲۸ اسفند ۱۳۹۲ برابر با ۱۹ مارس ۲۰۱۴
نوروز و آیین‌های باشکوه آن، مسیری سه‌هزارساله‌ و پرپیچ‌وخم را پیموده تا به ما رسیده است. «نوروز» کهنسال‌ترین آیین ملی در جهان است که جاودانه مانده و یکی از عوامل تداوم فرهنگ ایرانیان (آرین‌های جنوبی) است. آیین‌های برگزاری این جشن بزرگ در عصر حاضر با سه‌هزارسال پیش، تفاوت چندانی نکرده و به همین دلیل، عامل وحدت فرهنگی ساکنان ایران‌زمین به شمار می‌رود که آن را در هر گوشه از جهان که باشند، یکسان برگزار می‌کنند و بزرگ می‌دارند و به همین دلیل است که اندیشمندان، «نوروز» را مظهر پایدار هویت و ناسیونالیسم ایرانی خوانده‌اند. در قرن نوزدهم، ایران‌زمین بر اثر توطئه‌های استعمارگران اروپایی تجزیه شده، اما فرهنگ مشترک و مدنیت غنی قوم ایرانی باقی مانده و نوروز همچنان روز ملی همه مردمی است که از کوه‌های پامیر و بدخشان تا انتهای کوه‌های کردستان سوریه و از قفقاز تا درّه سِند و منطقه خلیج‌فارس سکونت دارند و در گوشه‌وکنار جهان زندگی می‌کنند. در بسیاری از آثار گذشته‌نگاران، از جمله در تاریخ طبری، شاهنامه فردوسی و آثار بیرونی؛ نوروز به جمشید، شاه افسانه‌ای و در پاره‌ای دیگر به کیومرث نسبت داده شده و آن را به دلیل آغاز بهار، برابرشدن روز و شب و ازسرگرفته‌شدن درخشش خورشید و اعتدال طبیعت، بهترین روز در سال دانسته‌اند. برخی از وقایع مهم تاریخی نیز همزمان با نوروز رخ داده‌اند. کوروش بزرگ بنیادگذار ایران واحد، نوروز را عید رسمی اعلام و در سال 534 پیش‌ازمیلاد دستورالعملی برای اجرای مراسم دولتی آن تدوین کرد.
این شامل ترفیع نظامیان، ابلاغ انتصابات تازه، سان‌دیدن از سربازان، عفو مجرمان پشیمان، ایجاد فضای سبز و پاکسازی محیط‌زیست – از منازل شخصی گرفته تا اماکن عمومی – بود. برگزاری آیین‌های نوروز ایرانی، از دوره هخامنشیان در آسیای صغیر (آناتولی – ترکیه) تا به امروز مرسوم بوده است. عبدالحمید اول، سلطان عثمانی که خود در نوروز (20 مارس 1725) به دنیا آمده بود، نوروز را در قلمرو عثمانی یک عید رسمی اعلام کرد. در دوره هخامنشیان، 11روز اول فروردین (فرورتیشن) ویژه انجام مراسم نوروز بود. در دوره اشکانیان ایام نوروز پنج روز بود که اردشیر پاپکان ششم فروردین – زادروز زرتشت – را بر آن اضافه کرد و چون ایرانیان روز هفتم فروردین را خوش‌یمن می‌دانستند و بیشتر ازدواج‌ها را به این روز موکول می‌کردند، از آن زمان ایام نوروز که روزهای روح ابدی، شادی‌ها و پاکی‌ها به‌شمار می‌آمدند، به هفت روز افزایش یافت و ایرانیان در این هفت روز، دست از کار می‌کشیدند. اردشیر از دولت روم که مانند ایرانیان، سال نو را از بهار آغاز می‌کرد خواست نوروز ایرانی را به رسمیت بشناسد و سنای روم این درخواست را تصویب کرد و نوروز در قلمرو روم «لوپرکال» خوانده می‌شد. شورایعالی معارف (فرهنگ) ایران، نخستین جلسه خود را به ابتکار میرزاعلی‌اکبر دهخدا روز اول نوروز 1301 تشکیل داد و در همان جلسه، درباره تعطیلات نوروزی مدارس که به اقتباس از ساسانیان یک هفته تعیین شد، به بحث و مذاکره پرداخت. داریوش بزرگ در مراسم نوروز 515 پیش‌ازمیلاد، برنامه اصلاحات و آرزوهای خود را اعلام کرد که کتیبه آن موجود است. پس از تکمیل ساختمان عظیم و زیبای تخت‌جمشید در پارس و گشایش آن، آیین‌های رسمی نوروز، باشکوه بی‌مانندی در آنجا برگزار می‌شد. مِهستان (مِه/ بزرگ)، پارلمان ایران در عهد اشکانیان، نخستین جلسه خود را در نوروز سال 173 پیش‌ازمیلاد با حضور مِهرداد یکم – شاه وقت – برگزار کرد و اولین مصوبه آن، انتخابی‌کردن مقام ریاست کشور (شاه) بود. نادرشاه به «نوروز» و آیین‌های آن بسیار علاقه‌مند بود. وی سِکه (پول) خود، موسوم به سکه نادری را در سال 1735 میلادی، در مراسم سلام نوروز رایج کرد و تعدادی از آن را به رسم عیدی به منشی‌ها و افسران خود داد که در یک طرف سکه نقش شده بود: «الخیر فی ماوقع» و در طرف دیگر سکه این عبارت دیده می‌شود: «نادر ِ ایران‌زمین». در دهه‌های اخیر، تلاش‌هایی برای ایجاد هماهنگی و تعاون میان ساکنان «منطقه نوروز» که فرهنگ و نیاکان مشترک دارند و در قدیم، ایران‌زمین (امپراتوری پارسیان) را تشکیل می‌دادند صورت گرفته که امتداد آن می‌تواند مایه تقویت فرهنگی و پیوستگی برگزار‌کنندگان این آیین کهن شود.
لینک خبر : http://sharghdaily.ir/?News_Id=30656
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نگاهي به نوروز در خارج از ايران
سنتي ايراني كه هنوز به حيات خود ادامه مي‌دهد
اعتماد ـ چهارشنبه ۲۸ اسفند ۱۳۹۲ برابر با ۱۹ مارس ۲۰۱۴
در تاجيكستان اعتقاد بر اين است كه رسم نوروز، سنت آريايي‌هاي مهاجري است كه از شمال به سوي فلات ايران در حركت بودند و هم يادگار رحل اقامت افكندن آن قوم است در سرزمين‌هاي جديد و آغاز نظم نويي در كسب و كار و هنر و تجارت، اين رسم بعدها در ميان تمام اقوام آسياي مركزي و ايران جاي گرفت و از هزاران سال پيش تاكنون به حيات و حضور خود ادامه مي‌دهد

از ويژگي‌هاي عمده مراسم نوروز در بين تركان قبرس رسوم مشترك مانند رنگ كردن تخم‌مرغ و خواندن ترانه و سرود و رفتن به كوه و دشت و كنار مزارع و سبزه‌داران، تهيه غذاي مخصوص است كه به بهانه آن اغلب گرسنگان بر سفره توانگران گرد مي‌آيند

ضيا مصباح/ جشن نوروز از مراسم بسيار قديمي ايرانيان است. بن‌مايه اين رسم كهن ايراني آن قدر در تاريخ پيش مي‌رود كه به افسانه‌ها و اسطوره‌ها مي‌پيوندد و قدمتي پيدا مي‌كند در حد خود تاريخ پيدايي ملت ايران. ايرانيان شرقي به ويژه از روزي كه وارد مرحله ده‌نشيني و كشاورزي شدند، در ميان مراسم جشن‌ها و نيايش‌هاي خود به فراگرد تغيير فصول توجه خاصي نشان دادند از آن جمله جشن‌هاي پاييزي يا مهرگان (ميتراگانه) و جشن‌هاي بهاري و تجديد حيات كشتزارها يعني نوروز. در «اوستا» از «نوروز» نامي نيست ولي در ميان متون ديني قديمي‌ترين منبع موجود كتاب «بندهشن» است كه به جشن «نوروز» اشاره‌يي شده‌ است. سلطنت هخامنشي‌ها براساس تساهل نسبت به عقايد و آراي ديگران بنا شده بود و بنابراين در پذيرش متقابل از فرهنگ و دانش بيگانگان هم، مقاومتي نمي‌كردند. چنانكه مباني محاسبات تقويم خود را بر پايه دانش نجومي مصريان قرار دادند. ولي براي نام‌ ماه‌ها از اسامي زرتشتي سود بردند. در دوره اشكانيان نيز گاه شماري تركيبي از تقويم اوستايي و مصري بود و به هر حال در اين گاه‌شماري‌ها جشن‌هاي نوروز و مهرگان نيز براي خود جايي داشتند. در زمان ساسانيان جشن‌هاي نوروز باشكوه و رونق كامل‌تري برپا مي‌شد و پادشاهان اين سلسله در نوروز كه چند روز به درازا مي‌كشيد مراسم مختلفي به جاي مي‌آوردند. بعد از ظهور اسلام با آنكه تغييرات مذهبي و سياسي فراواني در جامعه ايراني صورت گرفته بود و بسياري از عادات اجتماعي گذشته دستخوش فراموشي يا دگرگوني شده بود، در ميان آن بخش از سنت‌هاي ايراني كه بعد از اسلام نيز همچنان به حيات خود ادامه دادند، يكي رسم نوروز بود كه به ويژه از آن جهت كه با اصول و ضوابط دين هم تعارضي نداشت، نه‌تنها با مخالفت خلافت اسلامي مواجه نشد، بلكه بعد از گذشت زماني كه سادگي حكومت اسلامي جاي خود را به تشريفات قدرت‌مدارانه مقتبس از دربارهاي ايران و روم داد با حسن استقبال هم مواجه شد و به شكل يك آيين پرطمطراق درباري درآمد. ضمنا حاكميت اعراب مسلمان با استفاده از اين موقعيت جمع‌آوري ماليات‌ها را هم با جشن‌هاي نوروزي همزمان كرد تا وصولي خزانه به سهولت انجام گيرد و حتي «متوكل عباسي» از آن جهت كه نوروز با فصل درو و جمع‌آوري محصول فاصله زيادي داشت، دستور داد آن را تا زمان برداشت كشت به تاخير اندازند كه روستاييان بتوانند ماليات‌هاي دولت را پرداخت كنند. با اين حال برگزاري مراسم نوروز گاهي با مخالفت‌ها و محدوديت‌هايي روبه‌رو مي‌شد، چنانكه همين «متوكل» برپايي آيين‌هايي نوروزي ـ به ويژه اسب‌دواني ـ را در كوچه و بازار ممنوع كرد. اما با وجود اين محدوديت‌ها و سختگيري‌ها، نوروز همچون يك سنت استوار جاي خود را در ميان مسلمانان باز كرد اما با شكل‌ها و رويه‌هاي مختلف و تعبيرهاي گوناگون و در قالب پنداشته‌ها و باورهاي متعدد مردمي: 1-گل آدم در نوروز سرشته شد. نوروز روز آفرينش انسان است.

2- آدم بهشتي: از ميوه ممنوعه تناول كرد، لاجرم به پادافراه آن گناه از بهشت رانده شد و در روي زمين به «سرانديب» فرود آمد و شريك جرمش «حوا» به «جده» افتاد. آدم از كرده خويش توبه كرد و به درگاه خدا ناليد خداوند بر او ببخشود و بدين‌سان جفت او را در زمين عرفات، در روز «نوروز» به او باز گردانيد.

3- چون كشتي نوح بر «جودي» قرار گرفت، آب كم‌كم پايين آمد و نوح پاي بر خاك نهاد آن روز «نوروز» بود.

4- روزي كه يوسف را از چاه برادران بيرون كشيدند، نوروز بود.

5- موسي، عصاي خود را بر آب نيل (يا درياي سرخ) زد و آب پس نشست و بني‌اسراييل از آب گذشتند و از تعقيب و آزار فرعون جستند، آن روز، نوروز بود.

6- روزي كه دوباره، يونس نبي از دهان ماهي پاي بر ساحل نهاد، نوروز بود.

7- هنگامي كه خداوند انسان را آفريد همه ستارگان آسمان در برج «حمل/فروردين» جمع شدند و چون كار آفرينش پايان آمد خداوند ستارگان را فرمود تا به جايگاه‌هاي خود باز گردند، آن روز، نوروز بود.

8- بكتاشيان، «نوروز» را روز تولد حضرت علي‌ (ع) مي‌دانند و معتقدند كه امام، در همين روز با فاطمه‌زهرا‌ (س) ازدواج كرد.

9- شيعيان مي‌گويند: پيغمبر (ص) در چنين روزي علي‌ (ع) را به خلافت خويش برگزيد.

نوروز و عثمانيان

نوروز، به دربار سلاطين عثماني نيز راه يافت و نخستين روز سال به نام «نوروز سلطاني» جشن گرفته شد و از آن پس همچنان ادامه پيدا كرد. سلاطين عثماني به مناسبت نوروز‌، نامه‌هاي تبريك دريافت مي‌كردند. اينكه روز نوروز، آغاز سال شناخته شد نيز مورد توجه دربار عثماني بود و ضمنا آنان مايل بودند كه بعضي از اقدامات اداري، مانند وصول ماليات‌ها را با مبدا قرار دادن نوروز، هماهنگ سازند. در دربار عثماني، همچون دربارهاي ايران، خواندن شعرهاي نوروزي و تبريك به پادشاه و امرا و شاهزادگان مرسوم بوده است. شمار زيادي از قصايد نوروزيه (Nevruzyye) را در «ادبيات ديوان» مي‌توان پيدا كرد كه در آنها مدايح شاهان و اميران با تشبيب «نوروز» آغاز مي‌شود و رسم جايزه و صله دادن به شاعران در ازاي قصايدي كه به مناسبت اين ايام مي‌سرودند، نيز برقرار بوده است.

نوروز در ميان اقوام مختلف

در بين تركان چوواش (Cuvas) آغاز سال (Naurus) خوانده مي‌شود و آن را در ماه «مارس» قرار داده‌اند و جشن‌ مي‌گيرند. نزد تركان قرقيز هم آغاز سال 21 مارس است و به همراه مراسمي جشن گرفته مي‌شود و آن را «نوروز» مي‌نامند، در «نوروز» قرقيزها نوعي غذا درست مي‌كنند (از ارزن يا بلغور) كه به آن «ناوروز كوجو» (Navruz koco) مي‌گويند. در تاجيكستان اعتقاد بر اين است كه رسم نوروز، سنت آريايي‌هاي مهاجري است كه از شمال به سوي فلات ايران در حركت بودند و هم يادگار رحل اقامت افكندن آن قوم است در سرزمين‌هاي جديد و آغاز نظم نويي در كسب و كار و هنر و تجارت، اين رسم بعدها در ميان تمام اقوام آسياي مركزي و ايران جاي گرفت و از هزاران سال پيش تاكنون به حيات و حضور خود ادامه

مي‌دهد. در اين روز مردم شادي و نشاط مي‌كنند و شعر مي‌خوانند و به همديگر تبريك مي‌گويند. بزرگان به كودكان هديه‌هاي مناسب مي‌دهند. تاجيكان در روزگاران گذشته در ضمن مراسم نوروز سفره «هفت‌شين» مي‌چيدند و در آن سفره هفت چيز كه با حرف «ش» آغاز مي‌شد، قرار مي‌دادند: اما بعد از نفوذ آيين اسلام در اين «سفصره» تغييراتي حاصل شده است، يعني امروزه به جاي هفت «ش» هفت چيز كه با حرف «س» آغاز مي‌شود بر سر سفره مي‌گذارند: 1- سير 2- سبزي 3- سنجد 4- سيب 5 – سيركو (سير) 6 – اسپند (اسفند) 7- سوهان (ابزار درودگري و آهنگري) . افزون بر اين در اين روز قرآن كريم تلاوت مي‌كنند و هم ادعيه و اذكاري مي‌خوانند و از خداوند خير و بركت و تندرستي طلب مي‌كنند. يكي از نويسندگان اوزبك برگزاري مراسم نوروز را در ميان تركان اوزبك، غازان، قرقيز، قزاق و تاتار تا قرن‌ها پيش مي‌برد و حتي به قرون پيش از ميلاد مسيح منتسب مي‌كند و معتقد است كه اين مراسم نزد چينيان نيز تاثيرگذارده است. در تراكيه باختري آغاز بهار (Mevris) موريس خوانده مي‌شود كه پيداست همان محرف كلمه «نوروز» است. امروزه اين كلمه به مجموعه بازي‌ها و تفريحات آغاز بهار اطلاق مي‌شود. معمولا در اين روز تخم مرغ آب پز مي‌كنند و آن را با پوست پياز رنگ مي‌زنند. آواز مي‌خوانند، هنگام ظهر تخم‌مرغ‌ها را مي‌خورند و بعد از آن از چشمه يا جويبار آب مي‌نوشند و معتقدند كه اين كار آنها را از گلو درد محافظت خواهد كرد و اين همه را در كنار فضاي باز و كنار آب و سبزه و به هنگام دميدن بنفشه‌ها و آمدن پرستوها انجام مي‌دهند. موقع بازگشت به خانه گل مي‌چينند و دسته مي‌كنند و از آب چشمه و جويبار بر سر روي هم مي‌پاشند و يكديگر را خيس مي‌كنند. مسلمانان يوگسلاوي نوروز را (Sultan-i Navriz) كه همان «نوروز سلطاني» است مي‌خوانند. برگزاري مراسم اين جشن در آغاز بهار است كه معمولا ماه‌هاي اسفند و فروردين را دربرمي‌گيرد. در اين مراسم نيز خصوصيت‌هاي مشترك آيين‌هاي نوروزي پيداست: بازي، تفريح نيت دختران جوان براي باز شدن بخت، پختن و رنگ كردن تخم‌مرغ و دانه در آتش افكندن. همچنين خوردن غذا با غذاهاي خاص و انجام مراسم ديگر به نيت دفع پليدي و بيماري و اندوه و بي‌چيزي و باز ترانه‌ها و آوازها و سرودها و بازي‌هاي خاص جشن نوروز، در خلال اين آيين‌ها اجرا مي‌شود. مراسم نوروز در بين تركان قبرس هم در ماه مارس (اسفند) برگزار مي‌شود (معمولا روزهاي نوزدهم و بيستم اسفند) . از ويژگي‌هاي عمده اين جشن علاوه بر رسوم مشترك مانند رنگ كردن تخم‌مرغ و خواندن ترانه و سرود و رفتن به كوه و دشت و كنار مزارع و سبزه‌داران، تهيه غذاي مخصوص است كه به بهانه آن اغلب گرسنگان بر سفره توانگران گرد مي‌آيند و براي يك بار هم كه شده يك شكم سير غذا مي‌خورند. برگزاري مراسم نوروز نزد بعضي از قبرسيان مسيحي نيز نماد دوستي و مهر و نشانگر ايام شادي است.
نوروز در تركيه:

در تركيه نوروز با نام‌هاي Sultan-i Nevruz (نوروز سلطاني)، Nevruz Sultani نهم مارس Mart Dokuzu و Mart Bozumu مشهور است و در نواحي مختلف تركيه با تفاوت‌هايي اندك، به گونه همساني برگزار مي‌شود. مردم اطراف كوه‌هاي توروس (Toros) و روستاييان اين كوهپايه‌ها در روز نوروز به چادرهاي «ايل‌ها» كه معمولا در نواحي مرتفع‌تر چادر زده‌اند، مي‌روند و سرتاسر روز را با چادرنشينان سپري مي‌كنند. آنها شادي مي‌كنند و شب هنگام به روستاهاي خود باز مي‌گردند. در اطراف «ازمير» و در بعضي از روستاها كه اقوام ترك «تخته‌چي» و اغلب با عقايد علوي ساكن هستند، آغاز بهار را با عيد نوروز سلطاني جشن مي‌گيرند، تاريخ برگزاري اين مراسم، مقارن با روزهاي 17 و 18 اسفند است كه با آغاز بهار در سواحل مديترانه هماهنگي طبيعي دارد. تخته‌چي‌ها ضرب‌المثلي دارند بدين مضمون: «بعد از هجدهم اسفند كوهستان مهمان مي‌پذيرد». آنها در ضمن برگزاري آداب و رسوم نوروز رفتن به سوي كوهستان را هم فراموش نمي‌كنند و مي‌توان گفت كه اين رسم بازمانده عادات دوران چوپاني و نمادي است براي بزرگداشت ايامي كه كوهستان آماده پذيرايي از اغنام و احشام دامپروران مي‌شود. با اين حال عيد اصلي اكثر ساكنان روستاها و بخش‌هاي اين حوالي در روز اول فروردين (22 مارس) است. برگزاري عناصر عمده مراسم نوروزي مانند تهيه تخم‌مرغ آب‌پر رنگ شده، پوشيدن لباس‌هاي نو، تهيه غذاها و شيريني‌هاي مخصوص عيد و زيارت‌ اهل قبور توام با صرف قهوه و نيز ديد و بازديد مردمان اين نواحي مشهود است. در شرق تركيه در حوالي «وان» آغري (Agri) ارزروم و تونجلي (Tunceli) هم مراسم نوروزي برپا مي‌شود در بعضي از اين مناطق تاريخ هفدهم مارس آغاز سال است. در حوالي ملطيه (Malatya) نوروز را «عيد پايان زمستان»

مي‌نامند. بعضي مراسم عبادي، نظير خواندن كلام‌الله مجيد، خواندن اذكار و ادعيه خاص براي نزول خير و بركت و شفاي بيماران نيز در خلال اين مراسم، به جاي آورده مي‌شود افزون بر اين در مناطق مذكور حتي مراسم «چهارشنبه سوري» هم برگزار مي‌شود، اما برپايي آن معمولا در نخستين هفته ماه مارس است و آن را به نام «چهارشنبه سياه» مي‌نامند. در اين روز زنان غذاهايي مخصوصي مي‌پزند و در يكي از خانه‌ها اجتماع مي‌كنند و به خوردن مي‌نشينند، و معتقدند هر قدر تعداد و تنوع اين غذاها بيشتر باشد و هر قدر زيادتر خورده شود، به همان نسبت خير و بركت در سالي كه خواهد آمد بيشتر خواهد

شد. فالگوش ايستادن و نوعي خانه به خانه گشتن را كه كمابيش شبيه مراسم قاشق‌زني خودمان است بايد به مراسم چهارشنبه سوري اضافه كرد. در رسم اخيرالذكر معمولا صاحبان خانه‌ها ميوه‌هاي گوناگوني را كه قبلا براي همين منظور در خانه نگهداري كرده‌اند، به مهمانان هديه مي‌كنند. در اغلب مناطق تركيه مراسم نوروزي با انواع بازي‌هاي تفريحي و ورزشي نيز همراه است مانند: اسب‌دواني، شمشير بازي، چوگان بازي، كشتي، رقص‌هاي محلي. از بازي‌ها و تفريحات جنبي نوروز يا جشن اواخر زمستان كه مردم آماده برپا كردن مراسم نوروزي مي‌شوند، بازي «كوسه» است كه در بعضي از نواحي تركيه مانند وان و قارس (Kars) و مناطقي از جمهوري آذربايجان برگزار مي‌شود: مردمي كه پوستيني پشت و رو پوشيده با چارقي و با جوراب‌هاي بلند يا بندهاي گل‌منگولي پيچيده به دور آن و ريش و سبيلي از پشم سفيد گوسفند و كلاهي از دم روباه و شالي بر كمر و جارويي كهنه در پر شالش و صورت و پيشاني پودر زده با آرد و همراه با دهل و هنرها، مترنم به شعرها و ترانه‌هايي كه در آنها شوخي و مزاح و شادي و تفريح با درخواستي از هديه و انعام در آميخته است، در كوچه‌هاي ده راه مي‌افتند و خانه به خانه مي‌گردند، اين رسم با تفاوت‌هايي اندك در ايران هم رواج دارد و به بازي كوسه معروف است. معلوم نيست اين بازي به خصوص در ايران، تا چه حد متاثر از مراسم «مسير» نوروزي است كه حافظ نيز به آن اشارتي دارد. زيرا وجود همانندي در نوع آرايش ظاهري شخصيت‌هاي بازي و به ويژه صراحتي كه در گفته‌هاي شوخ آنها وجود دارد، تا حدودي اين نظر را تاييد مي‌كند. افزون بر اين بازي‌هاي ديگري نيز در اكثر نقاط تركيه در بين مردم رواج دارد كه هر يك به گونه‌يي با مراسم نوروزي مرتبط است، به خصوص بازي‌هايي كه درآنها نماد «رفتن سرما و آمدن اعتدال و بهار» پنهان است مانند بازي بنفشه و مسابقات موسيقي و شعر و ترانه و سرود.

مراسم نوروز در بين علويان و بكتاشيان

به نظر مي‌رسد برگزاري مراسم نوروز در ميان اين گروه از مردم تركيه بيش از گروه‌ها و قبايل ديگر اين سرزمين به آنچه در ايران برگزار مي‌شود يا مي‌شده، نزديك‌تر باشد. اين گروه، چه به صورت زندگي چادرنشيني و چه به گونه شهرنشيني، نوروز را با عنوان «آيين جم» جشن مي‌گيرند. با توجه به اينكه علويان، نوروز را زادروز علي(ع) مي‌دانند لذا در اين روز مراسم با خواندن «مولودي‌»ها آغاز مي‌شود و سرتاسر آن روز و شب تا بامدادان، ادامه پيدا مي‌كند. «عاشق»ها و شاعران محلي نيز اشعار تازه خود را براي ديگران مي‌خوانند. همراه اين مراسم شادي و سرور و خوردن و آشاميدن هم فراموش نمي‌شود و بعد از مدح علي عليه‌السلام نوبت اشعار نوروزي مي‌رسد كه در همه ساعات شب، آن را ادامه

مي‌دهند. در حوالي «ديار بكر» و «اورفا»، يعني بخش‌هاي جنوب شرقي تركيه، در حوالي مرزهاي عراق و سوريه نيز مراسم نوروز برپا مي‌شود، با همان ويژگي‌هاي اين جشن در ديگر نقاط كه آنها را برشمرديم.

ديگر منابع:
تاريخ مردم ايران در كشمكش با قدرت ها- عبدالحسين زرين كوب
التفهيم-ابوريحان بيروني
مقاله عصمت پاراماكسيزاوغلو- در فرهنگ ترك سپتامبر72
كتاب نوروز غيرشيعيان تاليف Bedri Noyan
مقاله م. ميررحيم اوف عضو فرهنگستان علوم تاجيكستان
پدرم عبدالحميد – عايشه عثمان اوغلو. استانبول 84
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ